نکات

مصحف امام علی(ع)

نخستین نسخۀ جمع‌آوری‌شدۀ قرآن که پس از درگذشت پیامبر(ص)، توسط امام علی(ع) آماده شد. این مصحف امروزه در دسترس نیست و بنابر روایات، به دستخط امام علی(ع)‌ و بر اساس ترتیب نزول سوره‌ها گردآوری شده بود. [اینجا]
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۲:۳۴ ب.ظ توسط اشرفی  

قرآن قابل اطمینان است

بعضی از مستشرقین می‌گفتند مسلمانان قرآن را به تدریج ساختند. خوشبختانه اخیرا چند اکتشاف صورت گرفته است که پنبۀ آنان را رشته می‌کند. اکتشاف اول قرآنی است که در یکی از مساجد یمن پیدا شد و متعلق به قرن اول است. دوم قرآنی است که در آلمان پیدا شد. سوم قرآنی است که در کتابخانۀ دانشگاه بیرمنگام انگلستان پیدا شد. شیمیست‌ها تاریخ این‌ها را با کربن ۱۴ مشخص کرده‌اند. البته تعیین سن آثار تاریخی با کربن ۱۴، بعلاوه - منهای ۳۰ - ۴۰ سال خطای اندازه‌گیری دارد. در این قرآن خطای اندازه‌گیری، بعضی از اینها را به قبل از زمان پیامبر می‌برد. به همین سبب اکتشافاتی که در یمن و آلمان و انگلستان صورت گرفت نشان می‌دهد قرآنی که در دست ما قرار دارد، بیش از ۹۹ درصد قابل اطمینان است. این غیر از سرنوشتی است که تورات و انجیل داشت چون خود یهودیان و مسیحیان می‌گویند به هیچ‌کدام از آنها چنین وثوق و اطمینانی نیست.
سروش، قرآن چگونه پدید آمد؟ دقیقه ۰۶:۱۷، برداشت آزاد
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۲:۳۰ ب.ظ توسط اشرفی  

اختلاف قرائت در قرآن

راویان قرآن با یکدیگر اختلافاتی هم در قرائت داشتند. حافظ می‌گوید:
عشقت رسد به فریاد ور خود بسان حافظ/ قرآن ز بر بخوانی با چهارده روایت
قرآن ۷ راوی و ۱۴ روایت داشت که  هر راوی دو جور قرائت داشت. البته همان اختلافات هم کمتر از یک درصد است. مثل ملک یومدین یا مالک یوم الدین؛ تا می‌رسیم به سال ۱۹۲۴ که سال الغاء خلافت عثمانی است. اینجا بود که آتاتورک، سلطان عبدالحمید را بیرون کرد. و اولین قرآن تک روایتی چاپ شد. اکنون ۹۰ سال است که فقط یک روایت حفص از عاصم است که به فرمان ملک فؤاد در مصر نوشته شد.
سروش، قرآن چگونه پدید آمد؟ دقیقه ۰۴:۰۲، برداشت آزاد
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۵:۳۵ ق.ظ توسط اشرفی  

قرآن از پیامبر تا عثمان

تا قرن سوم و چهارم که می‌رسیم، اختلاف بر سر بعضی از آیات قرآن هنوز برقرار است که پاره‌ای از آیات چگونه خوانده می‌شود؟ ولی عرب‌ها چون فرهنگ نوشتاری نداشتند، فرهنگ گفتاری در آن‌ها قوی بود. مثلا این‌همه شعر که از جاهلیت و ماقبل اسلام به ما رسیده مکتوب نبود؛ دیوان وجود نداشت؛ هر شاعری یک راوی داشت؛ یعنی یک نفر بود که اشعار آن شاعر را حفظ کرده بود، اینجا و آنجا می‌رفت و اشعار آن شاعر را می‌خواند. در مورد قرآن هم همین اتفاق افتاد یعنی راویان و حافظان بسیاری بودند که قرآن را سینه به سینه و نسل به نسل به دیگران می‌رساندند. مخصوصا که مسلمان‌ها مکلّف بودند به مناسبت‌های مختلف آیات و سوره‌هایی از قزآن را در نمازهایشان بخوانند. از زمان عثمان به بعد قرآن به صورت مکتوب و مدوّن درآمد.
سروش، قرآن چگونه پدید آمد؟ دقیقه ۰۲:۳۴، برداشت آزاد
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۵:۲۰ ق.ظ توسط اشرفی  

مصحف عثمان

قرآن را تقریبا ۲۰ سال بعد از پیامبر و در زمان عثمان جمع‌آوری کردند که به مصحف عثمان مشهور شد. عثمان ۵ -۶ نسخه از قرآن را تهیّه کرد و به چند شهر بزرگ مثل مدینه و بصره و کوفه فرستاد و قرآن‌های دیگر یا اجزای دیگری را که در دست مردم بود، سوزاند؛ تا یک مصحف بیشتر در میان مردم نباشد؛ که به قرآن امام مشهور شد. یعنی قرآنی که به اصطلاح الگو و معیار است. این قرآن در میان مسلمان‌ها بود اما قرآن‌های دیگری هم اینجا و آنجا وجود داشت چون کاتبان وحی، این‌ها را برای خودشان جمع‌آوری کرده بودند. مثلا ابوموسای اشعری جزو کتّاب وحی بود که یک قرآن خودش داشت. یا زید بن ثابت و امام علی(ع)؛ که بعضی قرآنشان را برای تهیه نسخه نهایی به عثمان دادند، بعضی هم ندادند. می‌گویند حضرت علی(ع) و ابوموسای اشعری قرآنشان را برای خود نگه داشتند.
سروش، قرآن چگونه پدید آمد؟ دقیقه ۰۱:۱۰، برداشت آزاد
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۴:۵۹ ق.ظ توسط اشرفی  

اولین قرآن مکتوب

سوال این است که اولین قرآن مکتوب چند سال بعد از پیامبر پدید آمد؟ و با توجه به نبودن فرهنگ نوشتاری چه اطمینانی به صحت و درستی اولین قرآن مکتوب است؟ این یک بحث بسیار مشروحی مخصوصا میان مستشرقین است. عمدتا اهل تسنن می‌گویند در زمان پیغمبر قرآن را روی هر چیزی که می‌توانستند بنویسند، از قبیل پارچه و استخوان شتر یا هر چبز دیگر نوشتند؛ اما مدوّن نشد. چون آن زمان در عربستان کاغذ نبود. کاغذ حدود ۱۵۰ سال بعد، از طریق تماسی که مسلمان‌ها با چینی‌ها داشتند وارد عالم اسلام شد و کتاب‌نویسی آغاز شد.
سروش، قرآن چگونه پدید آمد؟ دقیقه ۰۱:۰۰، برداشت آزاد
+نوشته شده در دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ساعت ۴:۳۱ ق.ظ توسط اشرفی