نکات

اقبال فیلسوف و شاعر

ما با دو اقبال روبه‌رو هستیم؛ گرچه این دو اقبال از یک‌دیگر جدایی ندارند. یکی اقبالِ فیلسوف و دیگری اقبال شاعر! در کتاب‌های فیلسوفانه‌اش مخصوصا در کتاب بازسازی فکر دینی در اسلام، اقبال یک فیلسوف است در آنجا فیلسوفانه سخن می‌گوید حکیمانه و دین پژوهانه اسلام را مورد تامل و بحث و رفرم قرار می‌دهد اما وقتی نوبت به شاعری می‌رسد با چهرۀ دیگری از اقبال روبه‌رو هستیم. شاعری اساسا عالم دیگری است با فیلسوفی فرق فراوان دارد. هیچ گاه کسانی نگفتند که پیامبران به فیلسوفان نزدیک‌اند اما این سخن بسیار گفته شده است که پیامبران به شاعران نزدیک‌اند برای اینکه افقی و عالمی را که شاعران کشف می‌کنند و زبانی را که به کار می‌گیرند و تصاویری را که از عالم باطن در می‌یابند و بیرون می‌آورند و استخراج می‌کنند و با ما در میان می‌گذارند بسیار با افق انبیا نزدیک است. یعنی کشف‌های شهودی و ماورای مفهومی!
نظامی شاعر ایرانی قرن پنجم می‌گوید:
پیش و پسی بست صف کبریا/ پس شعرا آمد و پیش انبیا
وقتی آدمیان در مقابل خداوند به صف ایستادند صف نخستین صف انبیا بود پس از آن صف شعرا!
سروش، اقبال لاهوری و مهدویت، دقیقه ۰۷:۱۶، برداشت آزاد
شعر و فلسفه در نگاه علامه طباطبایی
+نوشته شده در چهارشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۹ ساعت ۹:۲ ق.ظ توسط اشرفی