مفهو و منطوق
كلمه مفهوم در مقابل منطوق است. فرض كنيد شخصی میگويد: اگر همراه من تا خانه من بيائی من فلان كتاب را به تو میدهم. اين جمله در حقيقت يك جمله به جای دو جمله است. ۱- اگر به خانه من بيایی آن كتاب را میدهم. ۲- اگر به خانه من نيایی آن كتاب را نمیدهم. پس در اين جا دو رابطه مثبت و منفی وجود دارد. رابطه مثبت ميان همراهی كردن و كتاب دادن در متن جمله آمده و مورد تلفظ و نطق قرار گرفته است. از اين‌رو آن را منطوق میگويند. ولی رابطه منفی به لفظ نيامده و متعلق نطق قرار نگرفته است، اما عرفأ از چنين جملهای فهميده میشود. از اين‌رو آن را مفهوم میخوانند. ما در بحث حجيت خبر واحد خوانديم كه اصولين از آيه شريفه نبأ، كه میفرمايد: ان جائكم فاسق بنبا فتبينوا، حجيت خبر واحد را در صورتی كه راوی عادل باشد استفاده كردهاند. اين، استفاده از مفهوم آيه شريفه است. منطوق آيه اين است كه به خبر فاسق ترتيب اثر ندهيد، اما مفهوم آيه اين است كه به خبر عادل ترتيب اثر بدهيد.
اصول فقه، مرتضی مطهری، صفحه ۴۵، برداشت آزاد
اصول فقه، مرتضی مطهری، صفحه ۴۵، برداشت آزاد
+نوشته شده در جمعه ۲۶ فروردین ۱۳۹۰ ساعت ۸:۱۴ ب.ظ توسط اشرفی